Trước đây, những cửa hàng bán lẻ truyền thống luôn là sự lựa chọn đầu tiên đối với người tiêu dùng, nơi bán tất cả mọi thứ mà họ cần trong sinh hoạt hằng ngày (thường thì trong vòng một tuần). Điều này đã tạo ra thói quen đi siêu thị vào mỗi cuối tuần trong hành vi mua sắm của người tiêu dùng.

Tuy nhiên trong những năm trở lại đây xu hướng mua sắm của người tiêu dùng đã có những thay đổi rõ rệt, do sự tác động mạnh mẽ của những đổi mới trong công nghệ di động và phương thức thanh toán cùng với những chiến lược bán lẻ đa kênh hiệu quả (Omnichannel Retail) từ các công ty và tập đoàn bán lẻ nổi tiếng trên thế giới như Amazon, Walmart, Costco, etc.

Theo thống kê của Liên Đoàn Bán Lẻ của Mỹ (NRF-National Retail Federation), số người Mỹ đi mua sắm dịp cuối tuần sau Lễ Tạ Ơn đã giảm ⅓ trong vòng 3 năm, từ 147 triệu người trong năm 2012 xuống chỉ còn 102 triệu người trong năm 2015 và đang có xu hướng tiếp tục giảm trong những năm tiếp theo. Khi mà nhiều người lựa chọn việc “nhấp chuột" để mua sắm tại nhà hơn là  phải chen chúc trong siêu thị hàng giờ liền để lựa chọn sản phẩm, thanh toán và cả việc vận chuyển về nhà mình.

Đặt trường hợp bạn là nhân viên văn phòng phải làm việc 8-10 giờ một ngày, và bạn vô tình dùng hết một số nhu yếu phẩm hằng ngày như thức ăn, xà phòng hay chất tẩy rửa trong 3 ngày đầu tuần. Với lịch làm việc dày đặc và vội vàng những yếu tố tác động khác như là giao thông, thời tiết, xếp hàng chờ thanh toán…  Thì khả năng bạn đến siêu thị để mua sắm là rất thấp. Do biết được những trở ngại của người tiêu dùng nên tất cả các công ty bán lẻ hiện nay đều khuyến khích khách hàng mua sắm trực tuyến cùng với hàng ngàn chương trình và quà tặng khuyến mãi. Đó là lý do mà Omnichannel Retail ra đời.

Omnichannel Retail nói ngắn gọn là việc mở rộng từ các kênh bán hàng trực tiếp (offline) và trực tuyến (online), ngoài ra tất cả các kênh đều được tích hợp và kết nối với nhau. Hiện nay, hầu hết người tiêu dùng đều sử dụng các thiết bị di động để đưa ra các quyết định mua sắm ví dụ như tìm kiếm thông tin sản phẩm qua website, mạng xã hội, blog, ứng dụng di động, etc. Nếu họ cảm thấy vẫn chưa hiểu rõ về sản phẩm thì cửa hàng truyền thống sẽ là điểm đến cuối cùng. Vì vậy nhiệm vụ của các nhà bán lẻ là phải luôn đáp ứng việc tương tác với khách hàng ở tất cả các kênh mua sắm và hiển nhiên các thông tin về sản phẩm (khuyến mãi, giá cả, chất liệu, etc) đều phải đồng nhất ở tất cả các kênh.

Tính linh hoạt là đặc điểm nổi bật của mô hình này nó cho phép khách hàng quyết định thời gian, phương thức thanh toán, địa điểm giao hàng và cả hình thức giao hàng.’.. Điều này có nghĩa là chỉ với một chiếc điện thoại hoặc một thiết bị di động bạn có thể dạo quanh cả siêu thị rộng lớn để mua sắm và chỉ với một cú “nhấp chuột" bạn có thể nhận được hàng hoá chỉ trong thời gian ngắn. Omnichannel Retail tự tạo ra để tối ưu hoá việc phục vụ nhu cầu của khách hàng khi mà việc áp dụng chiến lược kinh doanh bán lẻ truyền thống đã lỗi thời.

Vào năm 2016 một cuộc khảo sát được thực hiện trong 14 tháng, từ tháng 6-2015 đến tháng 8-2016. Của công ty nghiên cứu thị trường McKinsey Research và tổ chức Harvard Business Review đã phối hợp với một nhà bán lẻ sở hữu hàng trăm cửa hàng ở Mỹ để thực hiện một cuộc khảo sát đối với 46.000 người mua sắm nhằm tìm hiểu hành vi mua sắm của họ.

Kết quả cho thấy:

• 7% số người tham gia cuộc khảo sát cho biết họ chỉ mua sắm trực tuyến,

• 20% nói rằng họ chỉ mua sắm ở các cửa hàng truyền thống,

• Còn lại 73%, cho biết họ sử dụng nhiều kênh giao dịch khác nhau của nhà bán lẻ trong hành trình mua sắm của mình. Những người này không chỉ sử dụng các phần mềm ứng dụng di động của nhà bán lẻ mà còn sử dụng các công cụ số được trang bị tại các cửa hành như catalogue điện tử, máy kiểm tra giá, máy tính bảng, etc. Họ cũng thường xuyên đặt mua hàng trên mạng và đến cửa hàng để nhận hàng. Những người này được gọi là “khách hàng đa kênh” (omnishopper).

Tại Việt Nam xu hướng sử dụng đa kênh cũng được rất nhiều người tiêu dùng hưởng ứng. Công ty nghiên cứu thị trường Nielsen đã đưa ra những thống kê cụ thể vào quý 1 của năm 2017 về việc mua hàng trực tuyến và lựa chọn kênh mua sắm đối với người tiêu dùng đi kèm một vài sản phẩm cụ thể.

(Nguồn: Công ty nghiên cứu thị trường Nielsen Việt Nam)

(Nguồn: Công ty nghiên cứu thị trường Nielsen Việt Nam)

Qua các số liệu ta có thể suy ra rằng người tiêu dùng Việt Nam đã và đang tiếp thu và ứng dụng các công nghệ số một cách vô cùng tích cực. Điều này cho chúng ta thấy được xu hướng và hành vi của người tiêu dùng trong tương lai và hơn thế nữa là chiến lược áp dụng mô hình Omnichannel Retail là vô cùng cần thiết đối những nhà bán lẻ đã và đang phát triển tại Việt Nam.